Debian 6.0 Squeeze yayımlandı

06 Şubat 2011

Debian Projesi, 24 aydır durmadan geliştirmesi devam eden yeni kararlı sürüm 6.0'ı (kod adı Squeeze) gururlar sunar. Debian 6.0 ilk kez iki farklı tatla gelen özgür bir işletim sistemidir. Debian GNU/Linux'un yanında, Debian GNU/kFreeBSD bu sürümle birlikte teknoloji ön-incelemesi olarak sunulmuştur.

Debian 6.0 KDE Plasma Masaüstü ve Uygulamaları, GNOME, Xfce ve LXDE masaüstü ortamları ve bilinen tüm sunucu uygulamalarını içermektedir. Ayrıca özellikleri FHS v2.3 ve LSB 3.2 için geliştirilmiş uygulamalarla uyumludur.

Debian; avuç içi sistemlerden süper bilgisayarlara ve neredeyse bunların arasında kalan her türlü bilgisayarda çalışabilir. Debian GNU/Linux ile desteklenen 9 mimari: 32-bit PC / Intel IA-32 (i386), 64-bit PC / Intel EM64T / x86-64 (amd64), Motorola/IBM PowerPC (powerpc), Sun/Oracle SPARC (sparc), MIPS (mips (big-endian) ve mipsel (little-endian)), Intel Itanium (ia64), IBM S/390 (s390) ve ARM EABI (armel)'dir.

Debian 6.0 Squeeze, Debian/GNU kullanım alanını ve FreeBSD projesinin çekirdeğini kullanan: 32-bit PC'ler için (kfreebsd-i386) ve 64-bit PC'ler için (kfreebsd-amd64) Debian GNU/kFreeBSD adıyla iki yeni teknik ön-inceleme portu sunmuştur. Bu portlar, Debian ile yayımlanmış ilk Linux çekirdeği tabanlı olmayan portlardır. Bunlar, sağlam ortak sunucu yazılım desteğinin yanında, Linux tabanlı Debian sürümleri ile BSD dünyası tarafından bilinen eşsiz özellikleri birleştirmiştir. Fakat, bu dağıtımda yeni portlar kısıtlıdır; örneğin, bazı gelişmiş masaüstü özellikleri şuan desteklenmemektedir.

Diğer bir ilk ise; problemli firmware dosyalarını daha fazla içermeyen, tamamen özgür Linux çekirdeğidir. Bu firmware dosyaları paketlere bölünerek Debian main arşivlerinden, varsayılan olarak etkinleştirilmemiş non-free arşiv alanına taşınmışlardır. Bu sayede Debian kullanıcıları, tamamıyle özgür bir işletim sistemi kullanma imkanına sahip olmuşlardır, fakat eğer gerekliyse özgür olmayan firmware dosyalarını da kullanabilirler. Yükleme sırasında gerekli Firmware dosyaları; sisteme özel CD kalıpları veya USB tabanlı kurulum için sağlanmış tarballar ile yüklenebilir. Bunun hakkında daha fazla bilgi Debian Firmware wiki sayfasında bulunabilir.

Ayrıca, Debian 6.0 boot scriptlerinin paralel çalıştırıldığı, sistemin daha hızlı ve güçlü başlamasına olanak sağlayan bağımlılık tabanlı boot sistemini sunmaktadır. KDE Plasma Netbook kabuğu gibi çeşitli değişiklikler, Debian'ı küçük dizüstü bilgisayarlar için daha kararlı yapmıştır.

Bu dağıtım yazılım paketlerinin bir çok güncel sürümünü içermektedir, örneğin:

Debian 6.0; Chromium tarayıcısı, Icinga izleme çözümü, yeni paket yönetim arayüzü: Yazılım Merkezi, wicd ağ yöneticisi, Linux hazne araçları olan; lxc ve küme arayüzü Corosync gibi 10.000'den fazla yeni paketi içermektedir.

Geniş paket seçim olanağıyla birlikte Debian, bir kez daha asıl amacı olan evrensel işletim sistemi olarak kalmayı başarmıştır. Debian, masaüstü sistemlerden, netbooklara; geliştirme sunucularından, küme sistemlerine ve veritabanı, web veya depolama sunucuları gibi bir çok kullanım alanı için uygundur. Aynı zamanda Debian arşivlerinde yer alan her bir paket, kullanıcıların her kararlı sürümde olduğu gibi kararlı Debian 6.0 sürümündeki yüksek beklentilerini karşılamak için, otomatik yükleme ve güncelleme gibi ek testler, kalite kontrol denemeleri altında yapılmıştır. Kaya gibi sağlamlardır ve titizlikle test edilmişlerdir.

Debian 6.0 ile birlikte, Özel Debian Dağıtımları isim değiştirerek Debian Pure Blends olarak adlandırılmıştır. Debian 6.0 ile eklenenlerle kapsamları arttırılmış saf karışımlar: Debian Erişelebilirlik, DebiChem, Debian EzGo, Debian GIS ve Debian Multimedia ve daha önce de var olan Debian Edu, Debian Med ve Debian Science'dır. Karışımların tüm içeriği, kullanıcıların bir sonraki dağıtıma atayacakları olası paketleri de belirleyebilecekleri proje sayfasında görüntülenebilir.

Debian; Blu-ray diskleri, DVDler, CDler ve USB diskleri gibi medyalar veya ağ yardımıyla, çeşitli yollarla yüklenebilir. GNOME ilk CD'nin içerdiği varsayılan masaüstü ortamıdır. Alternatif diğer iki CD kalıbı ile yüklenebilen masaüstü ortamları: — KDE Plasma Masaüstü ve Uygulamaları, Xfce veya LXDE — dir. Ayrıca istenilen masaüstü ortamı, CD/DVD'lerin açılış menüsünde seçilebilir. Debian 6.0 ile yine ilk olarak gelen multi-mimari CD ve DVDleri, tek bir CD/DVD üzerinden desteklenen multi mimari kurulumu yapmayı olağan kılmıştır. USB yükleme medyasının oluşturulması son derece kolaylaştırılmıştır; detaylı bilgi için Yükleme Rehberi'ne bakınız.

Sıradan yükleme medyasına ek olarak, Debian GNU/Linux yükleme yapılmadan direkt kullanılabilir. Bu, canlı kalıplar olarak bilinen özel kalıplar; CDler, USB diskler ve ağdan açılabilen kurulumlar olarak bulunmaktadır. Bu kalıplar ilk olarak sadece amd64 ve i386 mimarileri için sağlanmaktadır. Ayrıca bu canlı kalıpları Debian GNU/Linux yüklemek için de kullanmak mümkündür.

Debian GNU/Linux 6.0 için yükleme süreci; dil ve klavye ayarlarının seçimi, mantıksal alanların bölümlendirilmesi, RAID ve şifreli sistemler gibi bir çok alanda iyileştirilmiştir. ext4 ve Btrfs dosya sistemleri, — kFreeBSD mimarisi üzerinde — Zettabyte dosya sistemi (ZFS) desteği eklenmiştir. Debian GNU/Linux için yükleme sistemi artık 70 dilde mevcuttur.

Debian yükleme kalıpları şu anda: bittorrent (önerilen yöntem), jigdo veya HTTP ile indirilebilir; ayrıntılı bilgi için Debian CDleri sayfasına bakınız. Çok yakında fiziksel DVD, CD-ROM ve Blu-ray diskleri olarak, çeşitli satıcılarda da bulunabilecektir.

Debian GNU/Linux 6.0'a önceki Debian dağıtımı Debian GNU/Linux 5.0 (kodadı Lenny)'den yükseltme yapmak, bir çok yapılandırma için apt-get paket yönetim sistemi ve bir dereceye kadar aptitude paket yönetim sistemi tarafından otomatikmen yapılmaktadır. Her zamanki gibi Debian GNU/Linux sistemlerinin yükseltilmesi, ağrısız, sorumlulukla, herhangi bir kesintiye maruz kalmadan yapılabilir fakat olaşabilecek sorunlar ve yükleme-yükseltme için ayrıntılı anlatımlar dağıtım notları ve yükleme rehberi içinde yer alır ve okunması önemle tavsiye edilir. Dağıtım notları, dağıtımın ardından süregelen bir kaç hafta içerisinde daha fazla geliştirilip diğer dillere çevrilecektir.

Debian Hakkında

Debian İnternet aracılığıyla iş birliği yapan tüm dünyada binlerce gönüllü tarafından geliştirilen bir özgür işletim sistemdir. Debian projesinin gücü; gönüllü tabanlı olması, Debian Sosyal Sözleşmesi ve Özgür Yazılım'a bağlılığı ve kendini olabilecek en iyi işletim sistemi olmaya adamasından gelmektedir. Debian 6.0 bu yoldaki diğer bir adımdır.

Ulaşım Bilgileri

Daha fazla bilgi için lütfen Debian web sayfalarını https://www.debian.org/ adresinden ziyaret ediniz veya <press@debian.org> adresine e-posta gönderiniz.