2.1. Ondersteunde hardware

Debian stelt geen extra vereisten inzake hardware bovenop de vereisten die gesteld worden door de Linux- of de KFreeBSD-kernel en de GNU-gereedschapssets. Daardoor kan Debian gebruikt worden op elke architectuur of elk platform waarvoor de Linux- of de KFreeBSD-kernel, libc, gcc, enz. geschikt gemaakt werden en waarvoor een Debian-uitgave bestaat. Raadpleeg de pagina's over geschikte architecturen (ports) op https://www.debian.org/ports/i386/ voor meer informatie over systemen van de architectuur 32-bit PC waarop Debian GNU/Linux getest werd.

Eerder dan alle verschillende ondersteunde hardwareconfiguraties van 32-bit PC te proberen beschrijven, bevat dit hoofdstuk algemene informatie en verwijzingen naar plaatsen waar bijkomende informatie gevonden kan worden.

2.1.1. Ondersteunde architecturen

Debian GNU/Linux 12 ondersteunt 9 hoofdarchitecturen en verschillende variaties van elk van die architecturen, varianten (flavors) genoemd.

Architectuur Aanduiding in Debian Onderarchitectuur Variant
AMD64 & Intel 64 amd64    
Gebaseerd op Intel x86 i386 standaard x86-systemen standaard
enkel Xen PV domeinen xen
ARM armel Marvell Kirkwood en Orion marvell
ARM met hardware-FPU armhf multiplatform armmp
64bits ARM arm64    
64bits MIPS (little endian) mips64el MIPS Malta 5kc-malta
Cavium Octeon octeon
Loongson 3 loongson-3
32bits MIPS (little endian) mipsel MIPS Malta 4kc-malta
Cavium Octeon octeon
Loongson 3 loongson-3
Power Systems ppc64el IBM POWER8 of recentere machines  
64bits IBM S/390 s390x IPL van VM-reader en DASD generieke

Dit document behandelt de installatie op de architectuur 32-bit PC met de kernel Linux. Indien u op zoek bent naar informatie over een van de andere door Debian ondersteunde architecturen, raadpleeg dan de webpagina Architecturen waarop Debian werkt (Ports).

2.1.2. Ondersteuning voor CPU's, moederborden en grafische kaarten

Volledige informatie over ondersteunde randapparatuur is te vinden op de Linux Hardware Compatibility HOWTO. Dit hoofdstuk beperkt zich hoofdzakelijk tot de elementaire informatie.

2.1.2.1. CPU

Bijna alle processoren die gebaseerd zijn op x86 (IA-32) en nog in gebruik zijn in personal computers, worden ondersteund. Daarin zijn ook de 32-bits AMD en VIA (vroeger Cyrix) processoren begrepen en processoren zoals Athlon XP en Intel P4 Xeon.

Nochtans kan Debian GNU/Linux bookworm niet functioneren op een 586 (Pentium) of oudere processor.

[Opmerking] Opmerking

Indien uw systeem een 64-bits processor heeft uit de familie van AMD64 of Intel 64, zult u wellicht het installatieprogramma voor de amd64-architectuur willen gebruiken in plaats van het installatieprogramma voor de (32-bits) i386-architectuur.

2.1.2.2. I/O Bus

De systeembus is het onderdeel van het moederbord dat de CPU toelaat te communiceren met randapparatuur, zoals opslagapparaten. Uw computer moet gebruik maken van de PCI, PCIe, of PCI-X bus. In wezen gebruiken alle personal computers die de laatste jaren verkocht werden een van deze systeembussen.

2.1.3. Laptops

Vanuit technisch oogpunt zijn laptops gewone PC's en dus is alle informatie met betrekking tot PC's ook van toepassing op laptops. Tegenwoordig gaan installaties op laptops meestal vanzelf, zelfs voor zaken zoals het systeem in slaapstand brengen bij het sluiten van het deksel of laptopspecifieke hardwaretoetsen, zoals die voor het uitschakelen van wifi-interfaces (vliegtuigmodus). Desalniettemin gebruiken hardwareleveranciers soms gespecialiseerde of gepatenteerde hardware voor sommige laptopspecifieke functies waarvoor geen ondersteuning is. Om na te gaan of uw laptop goed functioneert met GNU/Linux, kunt u bijvoorbeeld de Linux Laptoppagina's raadplegen.

2.1.4. Meerdere processoren

Ondersteuning voor meerdere processoren — ook wel symmetric multiprocessing of SMP genoemd — is voor deze architectuur beschikbaar. Het standaard kernelimage van Debian 12 werd gecompileerd met ondersteuning voor SMP-alternatives (SMP-varianten). Dit houdt in dat de kernel het aantal processoren (of processorkernen) vaststelt en SMP automatisch uitschakelt op systemen met slechts één processor.

De aanwezigheid van meerdere processoren in een computer was oorspronkelijk slechts weggelegd voor serversystemen uit het topsegment, maar is de laatste jaren ongeveer overal een gewone zaak geworden met de introductie van de zogenaamde multi-core-processoren (multikernprocessoren). Deze hebben in één enkele fysieke chip twee of meer processoreenheden, die cores of kernen genoemd worden.

2.1.5. Ondersteuning voor grafische hardware

De ondersteuning van Debian voor grafische interfaces wordt bepaald door de onderliggende ondersteuning ervan in het X11-systeem van X.Org en in de kernel. Basale grafische weergave via de framebuffer wordt door de kernel geleverd, terwijl een desktopomgeving gebruik maakt van X11. Of geavanceerde functionaliteit van grafische kaarten, zoals 3D hardwareacceleratie of video met hardwareacceleratie beschikbaar is, hangt af van de grafische hardware die in het systeem gebruikt wordt en in sommige gevallen ook van het extra installeren van firmware-images (zie Paragraaf 2.2, “Apparaten waarvoor firmware vereist is”).

Op moderne pc's werkt een grafisch beeldscherm meestal vanzelf. Voor vrij veel hardware werkt 3D-acceleratie ook goed vanzelf, maar er is nog steeds hardware waarvoor binaire firmware-blobs nodig zijn om goed te werken. In sommige gevallen werd melding gemaakt van hardware waarvoor de installatie van extra firmware voor de grafische kaart zelfs vereist was om een basale grafische ondersteuning te bekomen.

Meer informatie over ondersteunde grafische hardware en aanwijsapparaten is te vinden op https://wiki.freedesktop.org/xorg/. Debian 12 bevat versie 7.7 van X.Org.

2.1.6. Hardware voor verbinding met het netwerk

Zowat elke netwerkkaart (NIC) die door de kernel Linux ondersteund wordt, zou ook moeten ondersteund worden door het installatiesysteem. Stuurprogramma's zouden normaal automatisch geladen moeten worden. Daaronder vallen de meeste PCI/PCI-Express-kaarten en de PCMCIA/Express-kaarten van laptops. Ook veel oudere ISA-kaarten worden ondersteund.

ISDN wordt ondersteund, maar niet tijdens de installatie.

2.1.6.1. Draadloze netwerkkaarten

Ook draadloze netwerken worden over het algemeen ondersteund en een toenemend aantal draadloze adapters worden ondersteund door de officiële kernel Linux, hoewel voor vele ervan firmware geladen moet worden.

Indien er firmware nodig is, zal het installatieprogramma u vragen om die te laden. Zie Paragraaf 6.4, “Ontbrekende firmware laden” voor gedetailleerde informatie over hoe u tijdens de installatie firmware kunt laden.

Draadloze NIC's die door de officiële kernel Linux niet ondersteund worden, kunt u over het algemeen wel onder Debian GNU/Linux laten functioneren, maar worden tijdens de installatie niet ondersteund.

Indien er een probleem is met het draadloos netwerkapparaat en er geen andere NIC beschikbaar is tijdens de installatie, kunt u Debian GNU/Linux nog steeds installeren met een image van een volledige installatie-CD of -DVD. Selecteer dan de optie om geen netwerk te configureren en installeer enkel de pakketten die op de CD/DVD beschikbaar zijn. Als de installatie voltooid is, kunt u dan (na het heropstarten van de computer) het stuurprogramma en de firmware installeren die u nodig heeft en uw netwerk handmatig configureren.

In sommige gevallen kan het stuurprogramma dat u nodig heeft niet als Debian-pallet beschikbaar zijn. U zult dan moeten nagaan of er op internet broncode beschikbaar is en er zelf het stuurprogramma mee compileren. Hoe u dit moet doen valt buiten het bestek van deze handleiding. Indien er geen Linuxstuurprogramma beschikbaar is, is uw laatste toevlucht het pakket ndiswrapper, dat u toelaat om een Windowsstuurprogramma te gebruiken.

2.1.7. Brailleleesregels

De ondersteuning voor brailleleesregels wordt bepaald door de onderliggende ondersteuning die men in brltty aantreft. De meeste leesregels werken onder brltty en kunnen ofwel via een seriële poort, via USB of via bluetooth verbonden zijn. Meer informatie over ondersteunde braille-apparaten vindt u op de brltty-website. Debian GNU/Linux 12 bevat brltty versie 6.5.

2.1.8. Spraaksynthesehardware

De ondersteuning voor spraaksynthese-hardwareapparaten wordt bepaald door de onderliggende ondersteuning die men aantreft in speakup. speakup ondersteunt enkel geïntegreerde borden en externe apparaten die aangekoppeld zijn aan een seriële poort (er worden geen adapters ondersteund van het type USB, serieel-naar-USB of PCI). Meer informatie over ondersteunde spraaksynthese-hardwareapparaten vindt u op de speakup-website. Debian GNU/Linux 12 bevat speakup versie 3.1.6.

2.1.9. Randapparatuur en andere hardware

Linux ondersteunt een grote variëteit van hardware-apparaten, zoals muizen, printers, scanners, PCMCIA/CardBus/ExpressCard- en USB-apparaten. Maar de meeste van deze apparaten heeft u tijdens de installatie van het systeem niet nodig.

USB-hardware werkt over het algemeen goed. Op sommige heel oude PC-systemen kunnen sommige USB-toetsenborden bijkomende configuratie vragen (zie Paragraaf 3.6.6, “Aandachtspunten in verband met apparatuur”). Op moderne PC's werken USB-toetsenborden en -muizen zonder dat ze specifieke configuratie vereisen.