Hoofdstuk 2. Nieuwigheden in Debian 11

Debian wordt weer geleverd met verscheidene desktoptoepassingen en -omgevingen. Het bevat nu onder andere de desktopomgevingen GNOME 3.38, KDE Plasma 5.20, LXDE 11, LXQt 0.16, MATE 1.24 en Xfce 4.16.

Ook de productiviteitstoepassingen zijn opgewaardeerd, waaronder de kantoorsoftware:

Deze uitgave bevat daarnaast onder meer de volgende bijgewerkte software:

Zowel afdrukken met CUPS als scannen met SANE zal steeds vaker mogelijk zijn zonder de noodzaak van een (vaak niet-vrij) stuurprogramma dat specifiek is voor het model van de hardware, vooral in het geval van apparaten die de afgelopen vijf jaar of zo op de markt zijn gebracht.

Een nieuw commando open is beschikbaar als een gemakkelijke alias voor xdg-open (standaard) of run-mailcap, beheerd door het systeem update-alternatives(1). Het is bedoeld voor interactief gebruik aan de commandoregel om bestanden te openen met hun standaardtoepassing, hetgeen een grafisch programma kan zijn als dat beschikbaar is.

In bullseye gebruikt systemd standaard control groups v2 (cgroupv2), wat een uniforme hiërarchie voor hulpbronnenbeheer biedt. Er staan kernel-commandoregelparameters ter beschikking om indien nodig de verouderde cgroups opnieuw in te schakelen; zie de opmerkingen voor OpenStack in de sectie Paragraaf 5.1.9, “OpenStack en cgroups v1”.

In bullseye wordt standaard de persistente logboekfunctionaliteit van systemd geactiveerd, waarbij de bestanden opgeslagen worden in /var/log/journal/. Zie systemd-journald.service(8) voor details; merk op dat op Debian het journaal kan gelezen worden door leden van de groep adm, naast standaard door de leden van de groep systemd-journal.

Dit zou geen enkele bestaande traditionele achtergronddienst voor logboekregistratie, zoals rsyslog , mogen hinderen, maar gebruikers die niet afhankelijk zijn van speciale functies van een dergelijke achtergronddienst willen deze wellicht verwijderen en overschakelen naar een uitsluitend gebruik van het journaal.

Fcitx 5 is een invoermethode voor Chinees, Japans, Koreaans en vele andere talen. Het is de opvolger van het populaire Fcitx 4 uit buster. De nieuwe versie ondersteunt Wayland en heeft een betere ondersteuning voor invoegtoepassingen. Meer informatie, inclusief de handleiding voor de omschakeling, is te vinden op de wiki.

Het team Debian Med heeft deelgenomen aan de strijd tegen COVID-19 door software te verpakken voor het onderzoek van het virus op sequentieniveau en voor de bestrijding van de pandemie met de hulpmiddelen die in de epidemiologie worden gebruikt. De inspanning zal worden voortgezet in de volgende releasecyclus met de nadruk op hulpmiddelen voor machinaal leren die in beide domeinen worden gebruikt.

Naast de toevoeging van nieuwe pakketten op het gebied van biowetenschappen en geneeskunde, hebben meer en meer bestaande pakketten ondersteuning gekregen voor continue integratie (Continuous Integration).

Een reeks van prestatie-kritische toepassingen genieten nu van SIMD Everywhere. Deze bibliotheek maakt het mogelijk dat pakketten op meer door Debian ondersteunde hardwareplatformen beschikbaar zijn (met name op arm64), terwijl het prestatievoordeel behouden blijft van processoren die vectorextensies ondersteunen, zoals AVX op amd64 of NEON op arm64.

Om pakketten te installeren die onderhouden worden door het team Debian Med, moet u de metapakketten, genaamd med-*, installeren die in Debian bullseye versie 3.6.x hebben. Bezoek gerust de Debian Med-takenpagina's om het volledige aanbod te zien van biologische en medische software welke beschikbaar is in Debian.

Bullseye is de eerste uitgave die een Linux-kernel bevat die ondersteuning biedt voor het exFAT-bestandssysteem, wat standaard wordt gebruikt voor het aankoppelen van exFAT-bestandssystemen. Daarom is het niet langer nodig om de toepassing bestandssysteem-in-gebruikersruimte te gebruiken, waarin voorzien wordt door het pakket exfat-fuse. Als u de implementatie van het bestandssysteem-in-gebruikersruimte wilt blijven gebruiken, moet u het hulpcommando mount.exfat-fuse rechtstreeks aanroepen bij het aankoppelen van een exFAT-bestandssysteem.

Gereedschap voor het aanmaken en het controleren van een exFAT-bestandssysteem wordt door de auteurs van de exFAT-implementatie voor de Linux-kernel geboden in het pakket exfatprogs. De onafhankelijke implementatie van die hulpmiddelen die via het bestaande pakket exfat-utils wordt verstrekt, is nog steeds beschikbaar, maar kan niet samen met de nieuwe implementatie worden geïnstalleerd. Het wordt aanbevolen om over te schakelen op het pakket exfatprogs, hoewel u moet letten op de commando-opties, die hoogstwaarschijnlijk niet compatibel zijn.

De man-pagina's van verschillende projecten zoals systemd, util-linux, OpenSSH en Mutt zijn in een aantal talen, waaronder Frans, Spaans en Macedonisch, aanzienlijk verbeterd. Om hiervan te genieten moet u manpages-xx installeren (waarbij xx de code is voor de taal van uw voorkeur).

Tijdens de levensduur van de bullseye-release zullen voor de stable-distributie geschikt gemaakte (zogenaamde backports) verdere verbeteringen aan de vertalingen worden geleverd via het backports-archief.

Het standaard init-systeem in Debian is systemd. In bullseye worden een aantal alternatieve init-systemen ondersteund (zoals System-V-style init en OpenRC) en de meeste grafische werkomgevingen werken nu goed op systemen met alternatieve init-systemen. Details over hoe u van init-systeem kunt wisselen (en waar u hulp kunt krijgen bij problemen met het uitvoeren van andere init-systemen dan systemd) zijn beschikbaar op de wiki van Debian.

The Bazel build system is available in Debian starting with this release. This is a bootstrap variant that doesn't include local versions of the extended Bazel ecosystem. However, the current package does provide identical functionality to core upstream Bazel, with the advantage of convenient Debian package management for the installation. While building Debian packages is not currently recommended yet, any software that supports Bazel builds should build normally using the bazel-bootstrap package. This includes build-time downloads of required dependencies.

The Debian Bazel Team is working to package an extensible version of Bazel for future Debian releases. This extensible version will allow additional components of the Bazel ecosystem to be included as native Debian packages. More importantly, this version will allow Debian packages to be built using Bazel. Contributions to the team are welcome!