Hoofdstuk 2. Nieuwigheden in Debian 11

Inhoudsopgave

2.1. Ondersteunde architecturen
2.2. Nieuwigheden in de distributie
2.2.1. Desktops en bekende pakketten
2.2.2. Scannen en afdrukken zonder stuurprogramma
2.2.3. Nieuw generiek commando open
2.2.4. Control groups v2
2.2.5. Blijvend systemd-journaal
2.2.6. Nieuwe invoermethode Fcitx 5
2.2.7. Nieuws van de doelgroepspecifieke collectie Debian Med
2.2.8. Kernel-ondersteuning voor exFAT
2.2.9. Verbeterde vertalingen van man-pagina's
2.2.10. Verbeterde ondersteuning voor alternatieve init-systemen
2.2.11. Initial availability of the Bazel build system

De Wiki-pagina bevat meer informatie over dit onderwerp.

2.1. Ondersteunde architecturen

Dit zijn de officieel ondersteunde architecturen voor Debian 11:

  • 32-bits PC (i386) en 64-bits PC (amd64)

  • 64-bits ARM (arm64)

  • ARM EABI (armel)

  • ARMv7 (EABI hard-float ABI, armhf)

  • little-endian MIPS (mipsel)

  • 64-bits little-endian MIPS (mips64el)

  • 64-bits little-endian PowerPC (ppc64el)

  • IBM System z (s390x)

U vindt meer over de status van de voor een bepaalde architectuur geschikt gemaakte versies van Debian (ports genoemd in het taalgebruik van ingewijden) en port-specifieke informatie voor uw architectuur op de Webpagina's van de Debian ports.

2.2. Nieuwigheden in de distributie

Deze nieuwe uitgave van Debian bevat opnieuw veel meer software dan zijn voorganger buster; de distributie bevat meer dan 11294 nieuwe pakketten, en in totaal meer dan 59551 pakketten. De meeste software in de distributie is bijgewerkt: meer dan 42821 softwarepakketten (dit is 72% van alle pakketten in buster). Er is ook een significant aantal pakketten (meer dan 9519, 16% van de pakketten in buster) verwijderd uit de distributie om diverse redenen. Deze pakketten zullen niet meer worden bijgewerkt en ze zullen als 'achterhaald' of 'verouderd' worden gemarkeerd in de frontends voor pakketbeheer. Zie Paragraaf 4.8, “Verouderde pakketten”.

2.2.1. Desktops en bekende pakketten

Debian wordt weer geleverd met verscheidene desktoptoepassingen en -omgevingen. Het bevat nu onder andere de desktopomgevingen GNOME 3.38, KDE Plasma 5.20, LXDE 11, LXQt 0.16, MATE 1.24 en Xfce 4.16.

Ook de productiviteitstoepassingen zijn opgewaardeerd, waaronder de kantoorsoftware:

  • LibreOffice werd opgewaardeerd naar versie 7.0;

  • Calligra werd opgewaardeerd naar 3.2.

  • GNUcash werd opgewaardeerd naar 4.4;

Deze uitgave bevat daarnaast onder meer de volgende bijgewerkte software:

PakketVersie in 10 (buster)Versie in 11 (bullseye)
Apache2.4.382.4.48
BIND DNS-server9.119.16
Cryptsetup2.12.3
Dovecot MTA2.3.42.3.13
Emacs26.127.1
Exim standaard e-mailserver4.924.94
GNU Compiler Collection als standaard-compiler8.310.2
GIMP2.10.82.10.22
GnuPG2.2.122.2.27
Inkscape0.92.41.0.2
de GNU C-bibliotheek2.282.31
lighttpd1.4.531.4.59
Linux kernel-image4.19-serie5.10-serie
LLVM/Clang-gereedschapsset6.0.1 en 7.0.1 (standaard)9.0.1 en 11.0.1 (standaard)
MariaDB10.310.5
Nginx1.141.18
OpenJDK1111
OpenSSH7.9p18.4p1
Perl5.285.32
PHP7.37.4
Postfix MTA3.43.5
PostgreSQL1113
Python 33.7.33.9.1
Rustc1.41 (1.34 voor armel)1.48
Samba4.94.13
Vim8.18.2

2.2.2. Scannen en afdrukken zonder stuurprogramma

Zowel afdrukken met CUPS als scannen met SANE zal steeds vaker mogelijk zijn zonder de noodzaak van een (vaak niet-vrij) stuurprogramma dat specifiek is voor het model van de hardware, vooral in het geval van apparaten die de afgelopen vijf jaar of zo op de markt zijn gebracht.

2.2.2.1. CUPS en afdrukken zonder stuurprogramma

Moderne printers die via ethernet of draadloos zijn verbonden, kunnen al gebruik maken van afdrukken zonder stuurprogramma, geïmplementeerd via CUPS en cups-filters, zoals beschreven werd in de Notities bij de uitgave van buster. Met Debian 11 bullseye komt het nieuwe pakket ipp-usb, dat aanbevolen wordt door cups-daemon en gebruik maakt van het leveranciersonafhankelijke protocol IPP-over-USB dat door veel moderne printers wordt ondersteund. Hierdoor kan een USB-apparaat worden behandeld als een netwerkapparaat, waardoor afdrukken zonder stuurprogramma kan worden uitgebreid tot printers die via USB zijn aangesloten. De details worden uiteengezet op de wiki.

Het systemd-servicebestand dat is opgenomen in het pakket ipp-usb start de achtergronddienst ipp-usb wanneer een via USB verbonden printer wordt aangesloten, waardoor deze beschikbaar wordt om naar af te drukken. Standaard zou cups-browsed dit automatisch moeten configureren, of dit kan handmatig worden ingesteld met een lokale stuurprogrammaloze afdrukwachtrij.

2.2.2.2. SANE en scannen zonder stuurprogramma

De officiële stuurprogrammaloze backend voor SANE wordt aangeboden door sane-escl in libsane1. Een onafhankelijk ontwikkelde stuurprogrammaloze backend is sane-airscan. Beide backends kunnen overweg met het eSCL-protocol maar sane-airscan kan ook het WSD-protocol gebruiken. Gebruikers zouden moeten overwegen om beide backends op hun systemen te hebben.

eSCL en WSD zijn netwerkprotocollen. Daarom werken ze via een USB-verbinding als het apparaat een IPP-over-USB-apparaat is (zie hierboven). Merk op dat libsane1 het pakket ipp-usb als aanbevolen pakket heeft. Dit leidt ertoe dat een geschikt apparaat automatisch wordt ingesteld om een stuurprogrammaloze backend-driver te gebruiken wanneer deze is aangesloten op een USB-poort.

2.2.3. Nieuw generiek commando open

Een nieuw commando open is beschikbaar als een gemakkelijke alias voor xdg-open (standaard) of run-mailcap, beheerd door het systeem update-alternatives(1). Het is bedoeld voor interactief gebruik aan de commandoregel om bestanden te openen met hun standaardtoepassing, hetgeen een grafisch programma kan zijn als dat beschikbaar is.

2.2.4. Control groups v2

In bullseye gebruikt systemd standaard control groups v2 (cgroupv2), wat een uniforme hiërarchie voor hulpbronnenbeheer biedt. Er staan kernel-commandoregelparameters ter beschikking om indien nodig de verouderde cgroups opnieuw in te schakelen; zie de opmerkingen voor OpenStack in de sectie Paragraaf 5.1.9, “OpenStack en cgroups v1”.

2.2.5. Blijvend systemd-journaal

In bullseye wordt standaard de persistente logboekfunctionaliteit van systemd geactiveerd, waarbij de bestanden opgeslagen worden in /var/log/journal/. Zie systemd-journald.service(8) voor details; merk op dat op Debian het journaal kan gelezen worden door leden van de groep adm, naast standaard door de leden van de groep systemd-journal.

Dit zou geen enkele bestaande traditionele achtergronddienst voor logboekregistratie, zoals rsyslog , mogen hinderen, maar gebruikers die niet afhankelijk zijn van speciale functies van een dergelijke achtergronddienst willen deze wellicht verwijderen en overschakelen naar een uitsluitend gebruik van het journaal.

2.2.6. Nieuwe invoermethode Fcitx 5

Fcitx 5 is een invoermethode voor Chinees, Japans, Koreaans en vele andere talen. Het is de opvolger van het populaire Fcitx 4 uit buster. De nieuwe versie ondersteunt Wayland en heeft een betere ondersteuning voor invoegtoepassingen. Meer informatie, inclusief de handleiding voor de omschakeling, is te vinden op de wiki.

2.2.7. Nieuws van de doelgroepspecifieke collectie Debian Med

Het team Debian Med heeft deelgenomen aan de strijd tegen COVID-19 door software te verpakken voor het onderzoek van het virus op sequentieniveau en voor de bestrijding van de pandemie met de hulpmiddelen die in de epidemiologie worden gebruikt. De inspanning zal worden voortgezet in de volgende releasecyclus met de nadruk op hulpmiddelen voor machinaal leren die in beide domeinen worden gebruikt.

Naast de toevoeging van nieuwe pakketten op het gebied van biowetenschappen en geneeskunde, hebben meer en meer bestaande pakketten ondersteuning gekregen voor continue integratie (Continuous Integration).

Een reeks van prestatie-kritische toepassingen genieten nu van SIMD Everywhere. Deze bibliotheek maakt het mogelijk dat pakketten op meer door Debian ondersteunde hardwareplatformen beschikbaar zijn (met name op arm64), terwijl het prestatievoordeel behouden blijft van processoren die vectorextensies ondersteunen, zoals AVX op amd64 of NEON op arm64.

Om pakketten te installeren die onderhouden worden door het team Debian Med, moet u de metapakketten, genaamd med-*, installeren die in Debian bullseye versie 3.6.x hebben. Bezoek gerust de Debian Med-takenpagina's om het volledige aanbod te zien van biologische en medische software welke beschikbaar is in Debian.

2.2.8. Kernel-ondersteuning voor exFAT

Bullseye is de eerste uitgave die een Linux-kernel bevat die ondersteuning biedt voor het exFAT-bestandssysteem, wat standaard wordt gebruikt voor het aankoppelen van exFAT-bestandssystemen. Daarom is het niet langer nodig om de toepassing bestandssysteem-in-gebruikersruimte te gebruiken, waarin voorzien wordt door het pakket exfat-fuse. Als u de implementatie van het bestandssysteem-in-gebruikersruimte wilt blijven gebruiken, moet u het hulpcommando mount.exfat-fuse rechtstreeks aanroepen bij het aankoppelen van een exFAT-bestandssysteem.

Gereedschap voor het aanmaken en het controleren van een exFAT-bestandssysteem wordt door de auteurs van de exFAT-implementatie voor de Linux-kernel geboden in het pakket exfatprogs. De onafhankelijke implementatie van die hulpmiddelen die via het bestaande pakket exfat-utils wordt verstrekt, is nog steeds beschikbaar, maar kan niet samen met de nieuwe implementatie worden geïnstalleerd. Het wordt aanbevolen om over te schakelen op het pakket exfatprogs, hoewel u moet letten op de commando-opties, die hoogstwaarschijnlijk niet compatibel zijn.

2.2.9. Verbeterde vertalingen van man-pagina's

De man-pagina's van verschillende projecten zoals systemd, util-linux, OpenSSH en Mutt zijn in een aantal talen, waaronder Frans, Spaans en Macedonisch, aanzienlijk verbeterd. Om hiervan te genieten moet u manpages-xx installeren (waarbij xx de code is voor de taal van uw voorkeur).

Tijdens de levensduur van de bullseye-release zullen voor de stable-distributie geschikt gemaakte (zogenaamde backports) verdere verbeteringen aan de vertalingen worden geleverd via het backports-archief.

2.2.10. Verbeterde ondersteuning voor alternatieve init-systemen

Het standaard init-systeem in Debian is systemd. In bullseye worden een aantal alternatieve init-systemen ondersteund (zoals System-V-style init en OpenRC) en de meeste grafische werkomgevingen werken nu goed op systemen met alternatieve init-systemen. Details over hoe u van init-systeem kunt wisselen (en waar u hulp kunt krijgen bij problemen met het uitvoeren van andere init-systemen dan systemd) zijn beschikbaar op de wiki van Debian.

2.2.11. Initial availability of the Bazel build system

The Bazel build system is available in Debian starting with this release. This is a bootstrap variant that doesn't include local versions of the extended Bazel ecosystem. However, the current package does provide identical functionality to core upstream Bazel, with the advantage of convenient Debian package management for the installation. While building Debian packages is not currently recommended yet, any software that supports Bazel builds should build normally using the bazel-bootstrap package. This includes build-time downloads of required dependencies.

The Debian Bazel Team is working to package an extensible version of Bazel for future Debian releases. This extensible version will allow additional components of the Bazel ecosystem to be included as native Debian packages. More importantly, this version will allow Debian packages to be built using Bazel. Contributions to the team are welcome!