Debian 9 Stretch
wydany
17. czerwca 2017r
Po 26 miesiącach stałego rozwoju, Projekt Debian z dumą przedstawia nowe
stabilne wydanie oznaczone numerem 9 (o nazwie kodowej Stretch
), które
będzie wspierane przez najbliższe 5 lat, dzięki wspólnej pracy Zespołu ds. Bezpieczeństwa oraz
Zespołu ds. Długiego Wsparcia.
Debian 9 jest poświęcony pamięci założyciela projektu Iana Murdocka, który odszedł 28 grudnia 2015 r.
W wydaniu Stretch
, domyślnym wariantem MySQL stała się MariaDB.
Zastąpienie pakietów MySQL 5.5 lub 5.6 przez wariant MariaDB 10.1 nastąpi
automatycznie w czasie aktualizacji.
Firefox i Thunderbird powróciły do Debiana wraz z wydaniem Stretch
,
zastępując swe pozbawione znaków towarowych wersje pod nazwami Iceweasel i
Icedove, obecne w archiwum ponad 10 lat.
Dzięki projektowi powtarzalnych kompilacji, ponad 90% pakietów źródłowych obecnych w Debianie 9 zbuduje pakiety binarne odtwarzalne z dokładnością co do bitu. Jest to ważna funkcja pozwalająca na weryfikację, zabezpieczająca użytkowników przed groźnymi próbami manipulowania kompilatorami i sieciami budującymi pakiety. Przyszłe wydania Debiana będą zawierały narzędzia i metadane, dzięki którym użytkownicy będą w stanie zweryfikować pochodzenie pakietów z archiwum.
Administratorów i użytkowników działających we wrażliwych środowiskach z
pewnością ucieszy fakt, że system X do działania nie wymaga już uprawnień
roota
.
Wydanie Stretch
jest pierwszą wersją Debiana zawierającą
nowoczesną
gałąź GnuPG w pakiecie gnupg
. Charakteryzuje się ona
kryptografią krzywych eliptycznych, lepszymi ustawieniami domyślnymi, zwiększoną
modularnością i ulepszoną obsługą kart smartcard. Klasyczna
gałąź GnuPG
jest wciąż dostępna jako gnupg1 dla użytkowników, którzy jej wymagają, lecz
została uznana za przestarzałą.
Pakiety debugowania są łatwiejsze do uzyskania i używania w Debianie 9
Stretch
. Aby automatycznie zapewnić symbole debugowania do wielu
pakietów, do źródeł APT-a można dodać nowe repozytorium dbg-sym
.
Obsługa UEFI (Unified Extensible Firmware Interface
), którą wprowadzono w
wydaniu Wheezy
znacznie poprawiła się w wersji Stretch
i obsługuje
teraz również instalację 64-bitowego jądra na 32-bitowym UEFI. W obrazach
Debiana live
dodano również opcję rozruchu z UEFI.
To wydanie zawiera liczne aktualizacje pakietów oprogramowania, takich jak:
- Apache 2.4.25
- Asterisk 13.14.1
- Chromium 59.0.3071.86
- Firefox 45.9 (w pakiecie firefox-esr)
- GIMP 2.8.18
- zaktualizowana wersja środowiska graficznego GNOME 3.22
- GNU Compiler Collection 6.3
- GnuPG 2.1
- Golang 1.7
- KDE Frameworks 5.28, KDE Plasma 5.8 i KDE Applications 16.08 oraz komponent PIM w wersji 16.04
- LibreOffice 5.2
- Linux 4.9
- MariaDB 10.1
- MATE 1.16
- OpenJDK 8
- Perl 5.24
- PHP 7.0
- PostgreSQL 9.6
- Python 2.7.13 i 3.5.3
- Ruby 2.3
- Samba 4.5
- systemd 232
- Thunderbird 45.8
- Tomcat 8.5
- Xen Hypervisor
- środowisko graficzne Xfce 4.12
- ponad 51 000 innych gotowych do użycia pakietów oprogramowania, zbudowanych z nieco ponad 25 000 pakietów źródłowych
Z tak szerokim wyborem pakietów oraz zwyczajowym dla siebie szerokim wsparciem
dla architektur sprzętowych, Debian po raz kolejny pozostaje wierny swojemu
założeniu uniwersalnego systemu operacyjnego. Nadaje się do różnorakich zadań:
od systemów biurkowych po netbooki; od serwerów rozwojowych po systemy
klastrowe; a także dla serwerów baz danych, WWW i plików. Jednocześnie dodatkowa
kontrola jakości — jak na przykład automatyczna instalacja oraz testy
aktualizacji dla wszystkich pakietów w archiwum Debiana — zapewnia, że
Stretch
zaspokoi wysokie oczekiwania jakie użytkownicy pokładają w
stabilnym wydaniu Debiana.
Łącznie obsługiwane jest dziesięć architektur sprzętowych: 64-bitowe PC / Intel
EM64T / x86-64 (amd64
), 32-bitowe PC / Intel IA-32
(i386
), 64-bitowe little-endian Motorola/IBM PowerPC
(ppc64el
), 64-bitowe IBM S/390 (s390x
) oraz ARM:
armel
i armhf
do starych i nowych 32-bitowych układów,
a także arm64
do architektury 64-bitowej AArch64
oraz do
MIPS: oprócz dwóch 32-bitowych mips
(big-endian) i
mipsel
(little-endian), pojawiła się nowa architektura
mips64el
do 64-bitowego sprzętu little-endian. Obsługę 32-bitowego
Motorola/IBM PowerPC (powerpc
) usunięto z wydania Stretch
.
Chcesz wypróbować?
Jeśli jedynie chcesz zobaczyć jak działa Debian 9 Stretch
bez
instalowania na dysku, możesz skorzystać ze specjalnego obrazu, znanego jako
live
, który ładuje i uruchamia kompletny system operacyjny w trybie tylko
do odczytu w pamięci komputera. Obrazów live
można również następnie użyć
do instalacji Debiana. Jest on dostępny na płytach CD, kluczach USB oraz do
uruchomienia przez sieć. Początkowo obrazy dostępne są tylko dla architektur
amd64
i i386
. Więcej informacji znaleźć można w sekcji obrazów live
na stronie
Debiana.
Jeśli jednak chcesz od razu zainstalować system, do wyboru masz różne nośniki,
takie jak płyty Blu-ray, DVD i CD oraz obrazy dla pamięci USB i do uruchomienia
przez sieć. Z tych obrazów można zainstalować kilka środowisk graficznych
— GNOME, KDE, LXDE i Xfce — pożądane środowisko można wybrać w menu
podczas uruchamiania danego nośnika. Dodatkowo dostępne są kilkuarchitekturowe
obrazy CD i DVD, które pozwalają na instalację różnych architektur z pojedynczej
płyty. Można też utworzyć instalacyjny klucz USB (szczegóły w Podręczniku instalacyjnym).
Dla użytkowników chmur Debian oferuje także gotowe obrazy
OpenStack dla architektur amd64
i arm64
.
Debiana można obecnie zainstalować w 75 językach (w tym po polsku), z czego większość jest dostępna w obu interfejsach: tekstowym i graficznym.
Obrazy instalacyjne można pobrać już teraz przez bittorrent (metoda zalecana), jigdo lub HTTP; (więcej informacji na stronie Debian na CD-ROM-ach). Stretch
wkrótce będzie
również dostępna na fizycznych płytach DVD, CD-ROM i Blu-ray u licznych dostawców.
Aktualizowanie Debiana
Aktualizacje do Debiana 9 z poprzedniego wydania, Debian 8 (o nazwie kodowej
Jessie
), są w większości przypadków automatycznie obsługiwane przez
menedżer pakietów apt-get. Jak zawsze Debian może zostać zaktualizowany
bezpośrednio, bez wymuszonego przestoju i bez przykrych skutków ubocznych,
jednak stanowczo zaleca się przeczytanie Uwag do wydania oraz Podręcznika instalacji gdzie
wskazano możliwe problemy oraz opisano szczegółowe instrukcje dotyczące
instalacji oraz aktualizacji. Uwagi do wydania będą wciąż udoskonalane oraz
tłumaczone na kolejne języki.
O Debianie
Debian jest wolnym systemem operacyjnym, rozwijanym przez tysiące ochotników z całego świata, którzy współpracują za pośrednictwem Internetu. Kluczowymi atutami projektu Debian są jego wolontariacki charakter, oddanie Umowie Społecznej Debiana oraz ruchowi Wolnego Oprogramowania i zaangażowanie w dostarczenie możliwie najlepszego systemu operacyjnego. To wydanie jest kolejnym ważnym krokiem w tym kierunku.
Kontakt
Więcej informacji dostępnych jest na stronie https://www.debian.org/ lub pod adresem e-mail <press@debian.org> (w języku angielskim).