Đã phát hành Debian 9 Stretch

17 Tháng Sáu 2017

Sau 26 tháng phát triển, dự án Debian tự hào giới thiệu phiên bản ổn định 9 (tên mã Stretch), cái mà sẽ được hỗ trợ trong vòng 5 năm tới nhờ sự kết hợp công việc của Nhóm bảo mật Debian và của nhóm Hỗ trợ Debian Dài hạn.

Debian 9 là dành riêng cho người sáng lập ra dự án là Ian Murdock, người đã qua đời vào 28 tháng 12 năm 2015.

Trong Stretch, biến thể MySQL mặc định giờ là MariaDB. Việc thay thế của các gói cho MySQL 5.5 hay 5.6 bởi biến thể MariaDB 10.1 sẽ được thực hiện tự động khi nâng cấp.

Firefox và Thunderbird quay trở lại Debian cùng với việc phát hành của Stretch, và thay thế phiên bản tùy chỉnh dành riêng cho Debian là Iceweasel và Icedove, những gói đã hiện diện trong kho chứa trong hơn 10 năm qua.

Nhờ có dự án Reproducible Builds, hơn 90% trong số các gói nguồn có trong Debian 9 sẽ biên dịch bit-for-bit (giống nhau đến từng bít) các gói nhị phân đồng nhất. Đây là một tính năng xác thực quan trọng thứ mà bảo vệ những người dùng khỏi những âm mưu hiểm độc muốn chèn vào các trình biên dịch và mạng lưới biên dịch. Bản phát hành trong tương lai của Debian sẽ bao gồm các công cụ và metadata do vậy người dùng cuối có thể kiểm nhận nguồn gốc của các gói trong kho lưu trữ.

Các quản trị viên và những thứ trong các môi trường nhạy-cảm-an-ninh có thể được thấy thoải mái khi biết rằng hệ thống hiển thị X khi chạy không cần yêu cầu đặc quyền root nữa.

Bản phát hành Stretch là phiên bản đầu tiên của Debian sử dụng tính năng từ nhánh modern của GnuPG trong gói gnupg. Đến cùng với nó là mã hóa đường cong elliptic, các mặc định tốt hơn, một kiến trúc modular hơn, và cải thiện việc hỗ trợ smartcard. Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp nhánh classic của GnuPG ở dạng gnupg1 cho những người cần nó, nhưng hiện giờ thì nó đã lạc hậu rồi.

Việc lấy và dùng các gói dùng để gỡ lỗi là dễ dàng trong Debian 9 Stretch. Kho dbg-sym mới có thể thêm vào danh sách nguồn APT để cung cấp ký hiệu để gỡ lỗi một cách tự động cho nhiều gói.

Việc hỗ trợ UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) lần đầu được giới thiệu trong Wheezy tiếp tục được cải tiến mạnh mẽ trong Stretch, và cũng hỗ trợ cài đặt trên 32-bit UEFI firmware với một nhân 64-bit. Ảnh dùng trực tiếp của Debian giờ đây bao gồm hỗ trợ cho khởi động UEFI như là một tính năng mới.

Lần phát hành này gồm có nhiều gói phần mềm được nâng cấp, ví dụ như:

Với việc chọn rất nhiều gói phần mềm, và truyền thống hỗ trợ kiến trúc rộng lớn của nó, Debian một lần nữa lại đi đúng với mục đích của nó là trở thành hệ điều hành toàn cầu. Nó thích hợp cho nhiều hoàn cảnh khác nhau: từ máy tính để bàn đến máy tính xách xách tay; từ máy chủ phát triển đến hệ thống cụm máy tính; và cho máy chủ cơ sở dữ liệu, web, hay lưu trữ dữ liệu. Cùng lúc đó, các nỗ lực đảm bảo chất lượng bổ sung như là tự động quá trình cài đặt và kiểm tra nâng cấp cho mọi gói trong kho của Debian để chắc chắn rằng Stretch hoàn thành tốt kỳ vọng rằng người dùng có một bản phát hành Debian ổn định.

Có tổng cộng mười kiến trúc được hỗ trợ: 64-bit PC / Intel EM64T / x86-64 (amd64), 32-bit PC / Intel IA-32 (i386), 64-bit little-endian Motorola/IBM PowerPC (ppc64el), 64-bit IBM S/390 (s390x), với ARM, armel và armhf cho phần cứng 32-bit cũ và mới đây hơn, cộng thêm arm64 cho kiến trúc AArch64 64-bit, và cho MIPS, được thêm vào hai 32-bit mips (big-endian) và mipsel (little-endian), ở đây có một kiến trúc mới mips64el cho phần cứng 64-bit little-endian. Việc hỗ trợ cho 32-bit Motorola/IBM PowerPC (powerpc) đã bị xóa bỏ trong Stretch.

Bạn muốn thử dùng ư?

Nếu đơn giản bạn chỉ muốn thử Debian 9 Stretch mà không cài đặt vào máy tính, vậy thì bạn có thể dùng một trong số những ảnh dùng trực tiếp cái mà tải và chạy toàn bộ hệ điều hành ở trạng thái chỉ đọc thông qua bộ nhớ của máy tính. Khi bạn hài lòng hệ điều hành bạn có tùy chọn là cài đặt từ ảnh dùng trực tiếp vào ổ đĩa cứng của máy tính. Ảnh dùng trực tiếp sẵn có CD, đĩa USB,và cài đặt dùng mạng. Trước tiên, những ảnh này chỉ được cung cấp cho kiến trúc amd64 và i386.Thông tin thêm nữa có thể tìm thấy ở phần ảnh cài đặt của trang thông tin điện tử Debian.

Bạn nên chọn cách cài đặt Debian 9 Stretch trực tiếp vào ổ cứng của máy tính, bạn có thể có nhiều lựa chọn khác nhau như là đĩa Blu-ray, DVD, CD, và đĩa USB, hoặc từ mạng nội bộ. Có nhiều môi trường máy tính để bàn như là — GNOME, KDE Plasma Desktop and Applications, Xfce, và LXDE — có thể được cài đặt thông qua các ảnh đĩa với các mong muốn có thể chọn từ trình đơn khởi động của đĩa đa phương tiện cài đặt. Thêm vào đó, các đĩa CD và DVD đa kiến trúc sẵn sàng cái mà hỗ trợ cài đặt nhiều kiến trúc khác nhau từ một đĩa đơn. Hoặc bạn có thể luôn tạo đĩa USB cài đặt có thể khởi động được (xem Hướng dẫn cách cài đặt để có thêm thông tin chi tiết). Những người dùng điện toán đám mây với Debian thì ảnh biên-dịch-sẵn dành cho OpenStack cho các kiến trúc amd64 và arm64, đã sẵn sàng để dùng.

Debian giờ có thể cài đặt bằng 75 ngôn ngữ, với phần lớn trong số chúng sẵn sàng trong cả giao diện người dùng là văn bản và đồ họa.

Ảnh để cài đặt có thể tải về thông qua bittorrent (khuyến khích dùng phương thức này), jigdo, hay HTTP; xem, Debian on CDs để biết thêm chi tiết. Stretch cũng sẽ sớm có mặt ở dạng vật lý như đĩa DVD, CD-ROM, và Blu-ray từ nhiều nhà cung cấp.

Nâng cấp Debian

Nâng cấp thành Debian 9 từ bản phát hành kế trước, Debian 8 (tên mã Jessie), được tự động xử lý bởi công cụ quản lý gói apt-get cho phần lớn các cấu hình. Như thường lệ, các hệ thống Debian có thể nâng cấp mà không gây ra tổn thất gì, đúng chỗ, mà không có thời gian ngừng bắt buộc nào, nhưng rất khuyến nghị bạn đọc các chú ý của bản phát hành cũng như là hướng dẫn cài đặt để biết những phát sinh có thể xảy ra, và chỉ dẫn chi tiết về việc cài đặt và nâng cấp. Các chú ý phát hành sẽ được cải tiến hơn nữa và được dịch ra các ngôn ngữ thêm nữa trong các tuần sau khi phát hành.

Vài nét về Debian

Debian là hệ điều hành tự do, được phát triển bởi hàng ngàn người tình nguyện từ khắp nơi trên thế giới những người làm việc cùng nhau thông qua mạng Internet. Chìa khóa tạo nên sức mạnh cho dự án Debian là dựa trên những người tình nguyện, nó cống hiến cho Khế ước xã hội Debian và Phần mềm tự do, và nó cam kết đưa ra một hệ điều hành tốt nhất có thể. Lần phát hành mới này là một bước quan trọng khác trong định hướng này.

Thông tin liên hệ

Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang thông tin điện tử của Debian tại địa chỉ https://www.debian.org/ hoặc gửi thư điện tử cho <press@debian.org>.